۲۸ نتیجه برای کاربر
محمد امیری، مهدی راعی، الهام صادقی، شیما نادری،
دوره ۱، شماره ۱ - ( ۹-۱۳۹۳ )
چکیده
مقدمه: پیاده‌سازی اتوماسیون اداری به‌عنوان یکی از فرآیندهای تحول و توسعه سازمان تلقی شده و باعث ایجاد تغییر در نحوه انجام امور می‌گردد. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر اتوماسیون اداری بر عملکرد و فرآیندهای کاری دانشگاه علوم پزشکی شاهرود در سال ۱۳۹۱ انجام شد.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که به شیوه توصیفی تحلیلی بر روی ۲۳۹ کاربر اتوماسیون اداری در حوزه ریاست و معاونت‌های دانشگاه، مراکز اورژانس و بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شاهرود انجام شد. داده‌ها به وسیله پرسشنامه‌ای که که روایی و پایایی آن قبلاً به روش علمی تأیید گردیده بود، گردآوری گردید. این پرسشنامه حاوی ۳۰ سؤال بود که بر اساس مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت تنظیم شده بود. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS.v۱۶ و با استفاده از آزمون مجذور کای و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد.
نتایج: میانگین (انحراف معیار ±) ساعات کار با شبکه اتوماسیون ۰۵/۳ (۷۰/۲±) ساعت در روز بود. تنها ۲۸ درصد از افراد از اتوماسیون اداری رضایت داشته و بقیه رضایت نسبی (۹/۶۱ درصد) داشته یا ناراضی (۱/۱۰ درصد) بودند. میانگین (انحراف معیار ±) نمره نگرش افراد نسبت به اتوماسیون اداری ۸۳/۶۴ (۹۶/۶±) بود، ۳/۸۸ درصد از افراد نگرش مثبت و ۷/۱۱ درصد نگرش منفی داشتند. با انجام آزمون مجذور کای بین نگرش و رضایتمندی افراد رابطه معنی‌داری مشاهده گردید به‌طوری که افرادی که نگرش مثبت‌تری داشتند راضی‌تر بودند (۰۰۱/۰P=).
نتیجه‌گیری: نتایج بیانگر تأثیر مثبت اتوماسیون اداری بر عملکرد کارکنان بود. با توجه به وجود برخی مشکلات در پیاده‌سازی و استفاده از این تکنولوژی، رفع مشکلات اجرایی آن میتواند سبب افزایش کارایی و اثربخشی سازمان شود.
مهناز صمدبیک، سعید ابراهیمی، مجتبی کفاشی، علی گراوند، شهرام قنبری،
دوره ۲، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۴ )
چکیده
مقدمه: با توجه به مرگ و میر بالای ناشی از امراض قلبی در دهه‌های اخیر فناوریهای زیادی در جهت مقابله با آن ایجاد شده است. یکی از این فناوری‌ها Tele E.C.G میباشد که در مناطق صعب‌العبور و دورافتاده بسیار پرکاربرد است. با توجه به جمعیت روستایی قابل توجه در کشور هدف از این مطالعه شناسایی و تبیین کاربردها و زیرساخت‌های مورد نیاز Tele E.C.G و ضرورت استفاده از آن بوده است.
روش: مطالعه حاضر به روش مروری و کتابخانه‌ای با جستجو در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر در مقالات منتشر شده در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۵ میلادی انجام شد.
نتایج: یافته‌های مطالعه حاضر نشان دهد که استفاده از دستگاه Tele E.C.G بسیار ساده است و منابع و زیرساخت‌های زیادی نیاز ندارد. در مناطق روستایی بسیار پرکاربرد است و از لحاظ مالی نیز بسیار کم هزینه میباشد.
نتیجه‌گیری: با توجه به گستره جغرافیایی وسیع و جمعیت روستایی قابل توجه در ایران استفاده از Tele E.C.G میتواند در مدیریت بیماران قلبی مناطق دورافتاده مؤثر باشد و میزان مرگ و میر ناشی از امراض قلبی را کاهش دهد.
ثریا رضایی، علی اصغر صفایی،
دوره ۳، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
مقدمه: فناوریهای پوشیدنی عموماً به منظور پایش پارامترهای فیزیولوژیکی و علائم حیاتی مانند ضربان قلب، ریتم تنفسی، فشار‌خون، گلوکز بدن و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. با رشد ابتلا به بیماری‌های مختلف نظیر حمله‌های قلبی، سرطان، اختلالات عصبی و دیابت نیاز به پایش مستمر و طولانی مدت برای بیماران بیشتر احساس می‌شود. بدین ترتیب، به منظور پایش مداوم و پردازش آنی اطلاعات متعلق به بیماران مذبور می‌توان از فناوریهای پوشیدنی در حوزه سلامت بهره برد.
روش: بدین منظور پایگاه‌های اطلاعاتی SID، Magiran، PubMed، ScienceDirect، IEEE، Springer با استفاده از کلیدواژه "Usage of wearable sensors and technologies in health"در پایگاه‌های اطلاعاتی انگلیسی و از ترکیب "حس‌گرها و فناوریهای پوشیدنی" در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی، مورد جستجو قرار گرفتند. همه مقالاتی که به نوعی به بررسی کاربردها و ویژگی‌های فناوریهای پوشیدنی در سلامت اشاره داشتند، انتخاب شدند. مقالات تکراری و همچنین مقالاتی که متن کامل آنها در دسترس نبود، از مطالعه خارج شدند.
نتایج: نتیجه جستجو در پایگاه‌های مذکور ۱۰۰ مقاله بود. با حذف مقالات تکراری و غیر مرتبط فقط ۳۰ مقاله مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه پس از بررسی مقالات، کاربردهای عمومی و پزشکی فناوریهای پوشیدنی، پارامترهای فیزیولوژیکی قابل پایش، همچنین بیماری‌های قابل کنترل به وسیله فناوریهای پوشیدنی به طور کامل تشریح شده است.
نتیجه‌گیری: شناخت هر چه بهتر کاربرد فناوریهای پوشیدنی در حوزه سلامت تأثیر انکارناپذیری بر روی پیشرفت آنها خواهد داشت. به کارگیری سیستم‌های مذکور در بهبود سطح سلامت افراد نقش مهمی را ایفا می‌کنند.
سعید روحانی، شوکا ضامنیان،
دوره ۳، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۵ )
چکیده
مقدمه: یکی از ابزارهای نوین در عرصه فناوری اطلاعات به عنوان پشتیبان و همراه در فرآیند مدیریت استراتژیک سازمان‌ها، داشبوردهای سازمانی میباشد. هدف از این پژوهش، ساخت نمونه‌ای از یک داشبورد بیمارستانی بر اساس اصول و خطوط راهنمای طراحی و معماری فنی داشبوردهای سازمانی و ارزیابی آن بر اساس مدل رضایتمندی کاربر نهایی میباشد.
روش: با روش تحقیق آزمایشی، مدل نمونه ی یک داشبورد آماده گردید. سپس با روش پیمایشی، پرسشنامه‌ای شامل ۱۶ سؤال که زیرمجموعه پنج متغیر مستقل مدل رضایتمندی کاربر نهایی یعنی محتوا، دقت، فرمت، سهولت استفاده و به هنگام بودن می‌باشند طراحی و مورد بررسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از ۰/۷ محاسبه گردید. داشبورد برای ارزیابی در اختیار حجم نمونه ۳۶ نفر که با توجه به جدول مورگان و با شیوه نمونه‌گیری مبتنی بر هدف از میان جامعه آماری ۴۰ نفری انتخاب شدند قرار گرفت و با تکمیل پرسشنامه‌ها اطلاعات آماری جمع‌آوری شده مورد مقایسه و تجزیه‌و‌تحلیل قرار گرفتند.
نتایج: مقایسه میانگین متغیرهای پژوهش شامل رضایت از فرمت، به هنگام بودن، سهولت استفاده، محتوا و دقت داشبورد با وضعیت متوسط نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگین تمامی متغیر‌ها و مقدار متوسط آنها وجود دارد.
نتیجه‌گیری: متغیر فرمت بیشترین میزان رضایت و متغیر دقت کمترین میزان رضایت را در بین کاربران داشته است. همچنین سطح رضایت کاربران از همه فاکتورهای داشبورد ساخته شده به یک اندازه میباشد. این نشان دهنده آن است که کاربران از داشبورد ساخته شده بر اساس اصول و خطوط راهنمای به دست آمده رضایت مناسبی داشته‌اند.
عباس شیخ طاهری، فاطمه غندالی، غلامرضا زمانی قلعه تکی،
دوره ۴، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه: صرع یک بیماری عصبی مزمن و رایج است. در درمان صرع، انتخاب درمان مناسب در کنار آموزش بیمار باید مورد توجه قرار بگیرد. امروزه فن‌آوری همراه به عنوان یک الگوی امیدوار کننده برای ارتقاء دانش در بیماری‌های مزمن شناخته می‌شود. برای طراحی برنامه کاربردی -آموزشی باید محتوای آموزشی موردنیاز تعیین گردد. هدف مطالعه حاضر بررسی دیدگاه پزشکان و بیماران در زمینه محتوای آموزشی موردنیاز برای ایجاد برنامه کاربردی- آموزشی صرع بود.
روش: در این مطالعه توصیفی، دیدگاه ۱۰۰ بیمار مبتلا به صرع عضو انجمن صرع ایران و ۱۵ پزشک متخصص از اعضا و همکاران انجمن صرع، با استفاده از پرسشنامه‌ای در خصوص محتوای آموزشی موردنیاز برای ایجاد برنامه کاربردی- آموزشی مبتلایان به صرع مورد بررسی قرار گرفت. این پرسشنامه مشتمل بر ۱۹ سؤال در سه حیطه (اطلاعات بیماری، سبک زندگی و داروهای مصرفی) بود. داده‌های به دست آمده با استفاده از آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) تحلیل شد.
نتایج: یافته‌ها نشان داد که محتوای آموزشی موردنیاز برای بیماران مبتلا به صرع شامل اقدامات اولیه، علت، علائم، عوارض و درمان صرع، تأثیر ورزش، خواب، رانندگی، شغل، ازدواج، بارداری، تغذیه در صرع، شناخت داروهای ضدصرع و عوارض آن و اهمیت مصرف منظم داروها بود.
نتیجه گیری: این مطالعه محتوای آموزشی موردنیاز برای بیماران مبتلا به صرع را در سه حیطه سبک زندگی، اطلاعات بیماری و داروهای مصرفی نشان داد. در این سه حیطه مجموعاً، ۱۵ موضوع آموزشی مورد تأیید بیماران و متخصصین قرار گرفت که باید در طراحی برنامه کاربردی- آموزشی صرع لحاظ گردد.
حامد مهدی زاده، لیدا فدائی زاده،
دوره ۴، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۶ )
چکیده
مقدمه: افزایش پیوسته درخواست خدمات تخصصی پوستی به همراه توزیع جغرافیایی نامتوازن این متخصصان، موجب محدودتر شدن دسترسی بیماران به این خدمات شده است. تله درماتولوژی یکی از راهکارهای نوآورانه می باشد که میتواند به عنوان راه‌حلی برای بهبود دسترسی به خدمات تخصصی پوستی با صرف حداقل منابع مادی، در کشورهای در حال توسعه مانند ایران مورد توجه قرار گیرد.
روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده و با هدف طراحی مجدد و ارزیابی نرم افزار تله درماتولوژی انجام شد. در این تحقیق، طراحی مجدد نرم‌افزار بعد از استفاده در محیط بالینی و با استفاده از نظرات کاربران انجام و نسخه نهایی نرم‌افزار تولید شد و مورد ارزیابی قرار گرفت.
نتایج: امتیاز مربوط به میزان رضایتمندی کلی کاربران از نرم افزار طراحی شده، هشت از نه امتیاز ممکن بود. امتیازات به دست آمده به ترتیب: ۷,۸ برای واکنش کلی به سیستم، ۸.۵ برای ویژگی های صفحه نمایش و رابط کاربری ، ۷.۹ برای اصطلاحات و اطلاعات سیستم، ۸.۳ برای یادگیری و ۷.۵ برای قابلیت های کلی سیستم بود.
نتیجه‌گیری: تجربیات کسب شده از این پژوهش نشان می‌دهدکه برای طراحی و استفاده موفقیت آمیز نرم افزارهایی که در حوزه بهداشت و سلامت بکار می روند، بایستی جریان کاری و فرآیندهای مربوط به ارائه خدمات بخوبی شناسایی، درک و مدلسازی شوند. همچنین برای افزایش قابلیت استفاده و رضایت کاربر، توسعه سیستم ها باید بر اساس اصول طراحی کاربر محور و مشارکت ذینفعان در تمام مراحل طراحی و توسعه سیستم باشد.
فرزانه فیض منش، علی اصغر صفائی،
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: با به کارگیری گسترده سیستم‌های الکترونیکی مدارک پزشکی، حجم بسیار زیادی از داده‌های متنی پزشکی در بیمارستان و سایر محیط‌های درمانی به صورت روزانه تولید می‌شوند که سازمان‌دهی این اطلاعات متنی امری مهم و ضروری است و نیاز به بازیابی خودکار دانش مفید از این داده‌ها برای کمک به متخصصان بالینی کاملاً احساس می‌شود. به‌منظور استخراج ارزش‌های نهفته در مستندات متنی پزشکی، می‌توان از تکنیک‌های متن‌کاوی در حوزه سلامت بهره برد.
روش: در این پژوهش مروری پایگاه‌های اطلاعاتی Science Direct،IEEE ، PubMed central، Google Scholar، SID و Magiran با استفاده از کلید واژه‌های Text Mining” “ AND “Medicine”، “Clinical Text Mining” AND “Predict”، “knowledge discovery in medical text ”، “Text Mining for Medical and Healthcare” در پایگاه‌های اطلاعاتی انگلیسی و از ترکیب "متن کاوی و کشف دانش در پزشکی" در پایگاه‌های اطلاعاتی فارسی، مورد جستجو قرار گرفتند. سپس، همه مقالاتی که به نوعی به کشف دانش پزشکی و کاربردهای متن‌کاوی در حوزه سلامت اشاره داشتند، انتخاب شدند.
نتایج: متن‌کاوی از تکنیک‌های مهم و قدرتمند برای استخراج اطلاعات از سیستم‌های اطلاعات بهداشتی و درمانی میباشد. متن‌کاوی داده‌های کلینیکی، توان بالقوه‌ای برای اکتشافات جدید و همچنین بهبود کارایی و ارتباطات در سیستم‌های بیمارستان برای پزشکان و مدیران بیمارستان فراهم می‌کند.
نتیجه‌گیری: متن‌کاوی در مستندات بالینی از جمله تکنولوژی‌های توسعه یافته کشف دانش پزشکی در عصر حاضر است که استفاده از آن در پایگاه داده‌های پزشکی به‌منظور دستیابی سریع به منابع مهم سلامت، امری انکارناپذیر است و به کارگیری آن موجب بهبود مراقب بیمار و کاهش هزینه‌های درمانی می‌شود.
مینا نظری کمال، راحله سموعی، خانم شیدا صراف زاده، شیما تمنایی فر، نفیسه غائبی، فاطمه مرادی، مهتاب مرادزاده،
دوره ۵، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: اهمال کاری علاوه بر اتلاف زمان، کاهش عملکرد فردی و احساس گناه، نوعی عدم موفقیت نیز برای دریافت درمان و مشاوره در افراد اهمال کار وجود دارد؛ بنابراین استفاده از فناوری در دسترس و آسان مانند تلفن همراه میتواند تسهیل کننده باشد. این مطالعه باهدف تعیین نقش آموزش از طریق تلفن همراه در اهمال کاری کاربران ایرانی انجام شد.
روش: مطالعه به صورت نیمه آزمایشی تک گروهی بر روی ۳۲ نفر از کاربران ایرانی که برنامه غلبه بر اهمالکاری را روی تلفن همراه اندروید خود نصب کردند، انجام شد. کاربران قبل و بعد از مداخله آموزشی غلبه بر اهمال کاری، پرسشنامه اهمال کاری باسکو را پاسخ دادند. پس از ۲ ماه کار با اپلیکیشن، داده های دو مرحله اجرا با آزمون آماری تی- استیودنت وابسته تحلیل گردید.
نتایج: آموزش از طریق تلفن همراه، در کاهش اهمال کاری کاربران شرکت کننده در مطالعه نقش داشت (۰/۰۰۸=P.)
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه برای مراکز مشاوره، درمانی و آموزشی با توجه به سهولت استفاده، دسترسی پذیری زیاد، صرفه جویی در هزینه، زمان و انرژی؛ قابل استفاده و کاربرد است.
محمد محمودی میمند، علی شایان، سیده معصومه حسینی،
دوره ۵، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: سلامت همراه به فعالیت‌های حوزه پزشکی و بهداشت عمومی گفته می‌شود که با دستگاه‌های هوشمند در حوزه‌های جمع‌آوری داده‌های بالینی سلامت، ارائه اطلاعات بهداشتی و درمانی پزشکان، محققان و بیماران، نظارت بر علائم حیاتی و ویزیت از راه دور انجام می‌شود. با توجه به این که هنوز در کشورمان به استفاده از این ابزار در دسترس و ارزان به منظور آموزش بهداشت توجه کافی نشده است، هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر در پذیرش فناوری سلامت همراه بود.
روش: این پژوهش از نوع پیمایشی بود و جامعه آن نیز زنان باردار مراجعه کننده به بیمارستانهای شهر کرج می‌باشند که به پرسشنامه طراحی شده پاسخ داده‌اند. داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون T تک نمونه‌ای) تحلیل شدند و از روش فریدمن برای رتبه‌بندی متغیرهای پژوهش استفاده شد.
نتایج: یافته‌های این پژوهش نشان داد که متغیر شرایط تسهیلات بیشترین تأثیر را بر پذیرش فناوری سلامت همراه دارد و متغیرهای اثر اجتماعی، انتظار عملکرد، متغیرهای انتظار تلاش و زمان انتظار، نگرش، کیفیت اطلاعات، اضطراب فناوری و متغیرهای امنیت و محرمانگی داده، اعتماد و انگیزه لذت به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش باید با افزایش زیرساخت‌های مالی، سازمانی و فنی لازم برای استفاده از خدمات فناوری سلامت‌محور، شرایط تسهیلات آن افزایش یابد و در نتیجه به افزایش میزان پذیرش نزد افراد کمک شود. همچنین با ایجاد تغییرات در افکار، احساسات، نگرش‌ها، پذیرش فناوری جدید تسهیل شود.
بهاره جاوید، فرانک فتوحی قزوینی، فهیمه سادات ذاکری،
دوره ۵، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۷ )
چکیده
مقدمه: بیماری دیابت از جمله بیماری‌هایی است که در جوامع امروزی رشد بسیار زیادی داشته است. افراد مبتلا به دیابت بایستی به صورت مستمر قند‌خون خود را اندازه‌گیری نمایند. در روش‌های متداول اندازه‌گیری قند‌خون، اندازه‌گیری مستمر قند خون دردناک و سخت میباشد. از طرفی برای دسترسی هر چه بیشتر بیماران به پزشک و برخورداری از خدمات پزشکی از راه دور، تلفن همراه میتواند ابزاری مفید در این زمینه باشد. هدف این پژوهش ارائه یک سیستم مراقبت پزشکی برای نظارت سیار بر بیماری دیابت میباشد.
روش: این مطالعه یک مطالعه کاربردی است و سیستم ارائه شده شامل یک حسگر غیرتهاجمی برای اندازه‌گیری قند‌خون با استفاده از روش طیف‌سنجی مادون قرمز نزدیک و یک برنامه کاربردی اندروید است. برای ارزیابی سیستم آزمایش‌هایی بر روی محلول گلوکز و بر روی بدن انجام شد. در این آزمایش‌ها هم حالت عبور و هم حالت بازتاب بررسی شدند.
نتایج: نتایج نشان داد با افزایش غلظت گلوکز در حالت عبور ولتاژ خروجی سنسور افزایش و در حالت بازتاب کاهش می‌یابد. در آزمایش‌های روی بدن و میانگین درصد خطا در حالت عبور ۳۴/۱۴ و در حالت بازتاب ۳۵/۹ به دست آمد. همچنین در این مطالعه بررسی‌ها نشان دادند در صورت استفاده ترکیبی از حالات اندازه‌گیری عبور و بازتاب نتایج بهتری به دست می‌آید. در این حالت میانگین درصد خطا ۸/۲۷ و خطای جذر میانگین مربعات، ۱۸/۵۲میلی‌گرم بر دسی‌لیتر به دست آمد.
نتیجه‌گیری: در نهایت می‌توان گفت روش طیف‌سنجی مادون قرمز نزدیک میتواند در آینده به عنوان جایگزینی برای روش‌های تهاجمی اندازه‌گیری قند خون مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین با استفاده از تلفن همراه می‌توان خدمات پزشکی از راه دور را به بیماران دیابتی ارائه نمود.
منیره صادقی جبلی، احسان نبوتی، مهرداد فرزندی پور، سیده راضیه فرهی، رضا عباسی،
دوره ۶، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۸ )
چکیده
مقدمه: سیستم پذیرش و مدارک پزشکی یکی از زیرسیستم‌های مهم سیستم اطلاعات بیمارستانی است که توسط کاربران زیادی در بخش‌های پذیرش و ترخیص و مدیریت اطلاعات سلامت بیمارستان‌ها استفاده می‌شود. مشکلات کاربردپذیری رابط کاربری، میتواند باعث کاهش سرعت، دقت و بهره‌وری کاربران در تعامل با سیستم‌های اطلاعاتی شود. این مطالعه با هدف شناسایی مشکلات کاربردپذیری زیرسیستم پذیرش و مدارک پزشکی یک سیستم اطلاعات بیمارستانی انجام شد.
روش: در این مطالعه توصیفی- مقطعی پنج متخصص مدیریت اطلاعات سلامت با استفاده از روش ارزیابی اکتشافی زیرسیستم پذیرش و مدارک پزشکی را در یک سیستم اطلاعات بیمارستانی بررسی نمودند. سپس مشکلات کاربردپذیری این سیستم را در قالب ده اصل کاربردپذیری Nielsen گروه‌بندی و شدت مشکلات را مشخص نمودند.
نتایج: در مجموع تعداد ۶۲ مشکل منحصر‌به‌فرد کاربردپذیری شناسایی شد. بیشترین تعداد مشکلات مربوط به دو اصل «رعایت یکنواختی و استانداردها» و «تشخیص به جای یادآوری» هر کدام ۹ مشکل و کمترین تعداد مشکل مربوط به اصل «انعطاف‌پذیری و کارآیی استفاده» (۱ مشکل) بود. ۵۹/۷% مشکلات شناسایی شده در رده مشکلات بزرگ و وخیم بودند، بیشترین میانگین شدت مشکلات را دو اصل «وضوح وضعیت سیستم» و «جنبه‌های زیباشناختی و طراحی ساده» و کمترین میانگین شدت مشکلات را اصل «پیشگیری از خطا» داشت.
نتیجه گیری: با روش ارزیابی اکتشافی تعداد قابل توجهی از مشکلات کاربردپذیری در زیرسیستم پذیرش و مدارک پزشکی یک سیستم اطلاعات بیمارستانی شناسایی شد. از نظر ارزیابان اکثر مشکلات رابط کاربری سیستم اطلاعات بیمارستانی مورد ارزیابی از نوع بزرگ و وخیم هستند و اصلاح آنها توسط طراحان و توسعه‌دهندگان این سیستم ضروری میباشد.
محسن سلیمانی، علی نصیری،
دوره ۶، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۳۹۸ )
چکیده
مقدمه: رابط کاربری ضعیف میتواند به عنوان منبع احتمالی بروز خطا و کاهش انگیزه کاربران در استفاده از سیستم‌های اطلاعات سلامت مانند سیستم پکس باشد. ارزیابی اکتشافی یکی از روش‌های اطمینان از مناسب بودن رابط کاربری در سیستم‌های اطلاعات سلامت مانند پکس است.
روش: این مطالعه از نوع توصیفی-تحلیلی بود که به صورت مقطعی در سال ۱۳۹۷ با استفاده از مجموعه اصول سیزده‌گانه نلسون انجام شد. محیط پژوهش در این مطالعه دانشگاه علوم پزشکی زنجان بود و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های آمار توصیفی و تحلیلی در محیط نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۵ انجام گردید.
نتایج: در این مطالعه مجموعاً ۱۳۰ مشکل از ۲۹۳ مورد کاربردپذیری یافت شد. بیشترین مشکلات مربوط به کاربردپذیری به ترتیب شامل حریم خصوصی (۶۶/۶۶ درصد)، شفافیت وضعیت سیستم (۶۵/۵۲ درصد) و انعطاف‌پذیری و کارایی استفاده (۶۰ درصد) و کمترین تعداد خطا یا مشکل کاربردپذیری مربوط به مؤلفه تعامل و احترام به کاربر (۱۴/۲۹ درصد) بود.
نتیجه‌گیری: ارزیابی اکتشافی میتواند ریشه و عامل مشکلاتی را شناسایی نماید که گاهی باعث ایجاد خطای پزشکی یا مقاومت کاربران در استفاده از سیستم‌های اطلاعات سلامت شده است؛ بنابراین لازم است توسعه‌دهندگان سیستم‌های بالینی مانند پکس که محصولات آنها در سطح وسیع و در مراکز مهم درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، استانداردهای رابط کاربری را در طراحی این سیستم‌ها رعایت نموده و از بروز هرگونه خطا پیشگیری نمایند.
نیره عطامنش، مصطفی لنگری زاده، میترا حکیم شوشتری،
دوره ۷، شماره ۱ - ( ۳-۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه: اختلال طیف اتیسم، مجموعه‌ای از اختلالات رشد عصبی است که علاوه بر کودک، تمامی اعضای خانواده نیز درگیر می‌شوند. این اختلال بر اساس مشاهده رفتارها و فعالیت‌های عملکردی کودک قابل تشخیص است. غربالگری و تعیین شدت به موقع باعث افزایش توانمندی‌های کودک می‌گردد. هدف اصلی پژوهش ایجاد برنامه کاربردی غربالگری و تعیین شدت اختلال طیف اتیسم در سطح یک خدمات بهداشتی و درمانی بود.
روش: این پژوهش از نوع توسعه‌ای-کاربردی بود. به منظور تعیین اقلام داده، پرسشنامه‌ای تهیه و از پنج نفر از پزشکان متخصص روانپزشکی اطفال نیازسنجی انجام شد. بر اساس نتایج، نمونه اولیه برنامه کاربردی مبتنی بر تلفن همراه هوشمند طراحی گردید. سپس برای ارزیابی کاربردپذیری در اختیار ۳۰ نفر از بهورزان شاغل در سطح یک مراکز خدمات بهداشتی و درمانی قرار گرفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آمار توصیفی و در محیط نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ صورت گرفت.
نتایج: پزشکان متخصص شرکت‌کننده، تمامی عناصر داده‌ای پرسشنامه را ضروری دانستند. پنج حیطه برقراری ارتباط، حرکات درشت، حرکات ظریف، حل مسئله، شخصی اجتماعی، سؤالات کلی و تعیین شدت ابتلاء در نرم افزار در نظر گرفته شد که هر یک از عناوین دارای زیرمجموعه کامل بودند. نتایج ارزیابی از برنامه نشان داد که بهورزان برنامه را در سطح خوب ارزیابی کردند.
نتیجه گیری: می‌توان از برنامه‌های کاربردی مبتنی بر موبایل جهت کمک به بهورزان در غربالگری و تعیین شدت زودهنگام اتیسم در جهت افزایش فعالیت‌های عملکردی و شناختی کودکان و کاهش مراجعات به مراکز تخصصی‌تر غربالگری و تعیین شدت استفاده نمود.
نرگس نوروزخانی، محمدمهدی سپهری،
دوره ۷، شماره ۲ - ( ۶-۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه: بیماری‌های مزمن یکی از چالش برانگیزترین مسائل مربوط به سلامت در دنیا است. اگر چه درمان قطعی برای آن یافت نشده است؛ اما راهکارهای سلامت الکترونیک میتواند با ارتقاء سطح آگاهی بیماران و نظارت بر سیر درمان عوارض آن را درحد چشمگیر کاهش دهد، هدف این پژوهش طراحی سیستم پیگیری آموزش محور بیماران قلبی برپایه سلامت همراه بود.
روش: این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی-توسعه‌ای بود. به منظور تعیین اقلام داده پرسشنامه‌ای طراحی و از اساتید هیأت علمی دانشگاه مازندران و ۲ متخصص سیستم‌های سلامت نیازسنجی شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی تحلیل شد و سپس با مشخص شدن موجودیت‌ها مدل مفهومی سیستم با استفاده از زبان مدلسازی یکپارچه UML طراحی و پیاده‌سازی شد و در نهایت جهت ارزیابی قابلیت استفاده و رضایت کاربران در اختیار۳۰ بیمار قلبی قرارگرفت. تحلیل داده‌ها با استفاده از روش آمار توصیفی و در محیط نرم‌افزار SPSS نسخه ۱۶ صورت گرفت.
نتایج: نظرات کاربران نهایی موجب ایجاد تغییرات و در نهایت سیستم در ۷ محور تعامل با پزشک، ویزیت غیرحضوری، آموزش، هشداردارویی، تجویزنسخه، پیگیری و پیگیری وضعیت بیمار و ارتباط با اورژانس طراحی گردید. در سنجش نهایی قابلیت استفاده و رضایت کاربران از سیستم نشان داد کاربران برنامه را با میانگین امتیاز ۷/۱۷ از نه امتیاز در سطح خوب ارزیابی نمودند.
نتیجه گیری: با توجه به این که کاربران سیستم را در سطح خوب ارزیابی نمودند، بنابراین این سیستم میتواند ضمن ایجاد تعامل مؤثر پزشک و بیمار و نظارت بر سیر مراقبت از بیمار به همراه آموزش‌های مداوم در بهبود روند درمان تأثیرگذار باشد.
مصطفی لنگری زاده، محمد حیدری، میترا حکیم شوشتری،
دوره ۷، شماره ۳ - ( ۹-۱۳۹۹ )
چکیده
مقدمه: اوتیسم از شایع ترین اختلالات عصبی رشدی میباشد که به دلیل آشنا نبودن والدین با این اختلال دیر تشخیص داده می‌شود. عدم آگاهی و شناخت والدین یکی از مشکلات مهم این بیماری میباشد هدف این مطالعه ایجاد برنامه کاربردی آموزشی مبتنی بر تلفن همراه هوشمند برای اختلال طیف اوتیسم ویژه والدین بود.
روش: این پژوهش از نوع توسعه‌ای-کاربردی بود که در سه مرحله انجام شد. ابتدا پرسشنامه تنظیم شده جهت نیازسنجی اطلاعاتی و تعیین عناصر داده و قابلیت‌های برنامه کاربردی توسط پزشکان متخصص روانپزشک کودک و مغز و اعصاب اطفال در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی ایران تکمیل گردید. داده‌های به دست آمده تحلیل و برنامه کاربردی بر پایه نتایج طراحی شد و در نهایت جهت ارزیابی کاربردپذیری و رضایت کاربران در اختیار ۳۴ نفر از والدین قرار گرفت.
نتایج: پزشکان متخصص، اکثر عناصر داده‌ای پرسشنامه را ضروری تشخیص دادند. قابلیت‌های اصلی برنامه کاربردی مانند آموزش علائم و نشانه‌های اوتیسم، راهکارهای خودمراقبتی از اوتیسم و آزمون غربالگری تشخیص اوتیسم برای سنین ۶، ۱۲، ۲۴ و ۳۶ ماهگی بود. ارزیابی کاربردپذیری نشان داد که والدین، برنامه کاربردی را با میانگین امتیاز ۷/۶ (از مجموع ۹ امتیاز) در سطح خوب ارزیابی کردند.
نتیجه‌گیری: برنامه کاربردی آموزش مبتنی بر تلفن همراه در زمینه اوتیسم با آموزش والدین به منظور تشخیص، خودمراقبتی و توانبخشی از اوتیسم می‌توانند به تشخیص و مداخلات درمانی زودهنگام اوتیسم کمک کرده و ابزاری در دسترس برای آموزش والدین باشند. آموزش تشخیص، خودمراقبتی و تعامل با کودک اوتیستیک به صورت یک ابزار در دسترس مورد رضایت والدین قرار دارد.
نیلوفر محمدزاده، سهیلا سعیدی، ثریا رضایی،
دوره ۸، شماره ۱ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: برنامه کاربرد معنی‌دار (Meaningful Use) اشاره بر این دارد که سازمان‌های متولی سلامت به صورت معنی‌دار از سیستم پرونده الکترونیک سلامت اعتبارسنجی شده، استفاده کنند. هدف از این مطالعه بررسی فرآیند رویکرد برنامه «کاربرد معنی‌دار» و چالشهای مرتبط با آن جهت توسعه پرونده الکترونیک سلامت میباشد.
روش: این مطالعه از نوع مروری میباشد که در سال ۱۳۹۹ انجام شد. جهت دستیابی به مطالعات مرتبط پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed، Scopus، Science Direct وGoogle scholar از سال ۲۰۱۰ تا اکتبر ۲۰۱۹ با کلیدواژه‌های "Meaningful Use Program" و "Electronic Health Record" مورد جستجو قرار گرفت. پس از اعمال معیارهای ورود از کل تعداد مقالات بازیابی شده، در نهایت ۲۰ مقاله مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج: بر اساس بررسی‌های انجام شده اقدامات مربوط به برنامه «کاربرد معنی‌دار» شامل ۱۵ اقدام اصلی، ۵ اقدام فرعی انتخابی و ۶ اقدام کیفی بالینی میباشد. این برنامه شامل سه مرحله ثبت داده‌ها و اشتراک‌گذاری، فرآیندهای بالینی پیشرفته و بهبود پیامدهای سلامت میباشد. معیارهای اساسی برای دریافت مبلغ تشویقی برنامه «کاربرد معنی‌دار» شامل کاربرد ورود کامپیوتری دستورات پزشکی، بررسی تداخلات دارویی، ایجاد نسخه‌های الکترونیک و ثبت مشخصات دموگرافیک میباشد. از چالشهای این برنامه می‌توان به زمان‌بر بودن برنامه، عدم کنترل بر توسعه زیرساخت‌ها، فناوریهای غیر‌قابل استفاده پرونده الکترونیک سلامت و رویکرد همه یا هیچ برای اعطای گواهی اشاره کرد.
نتیجه‌گیری: استفاده از برنامه‌ها و راه‌حل‌های جدید مانند برنامه «کاربرد معنی‌دار» منجر به توسعه بهینه پرونده الکترونیک می‌شود و تبادل اطلاعات به شکل مطمئن‌تر را امکان‌پذیر می‌سازد.
مهلا ایرانمنش، الهه شفیعی، محمدحسین مهرالحسنی، صدریه حاج اسمعیل گوهری،
دوره ۸، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۰ )
چکیده
مقدمه: با توجه به اهمیت سلامت همراه در ارتقاء کیفیت خدمات بهداشتی- درمانی، ارزیابی عملکرد نرم‌افزارهایی که این خدمات را ارائه می‌دهند، ضروری به نظر می‌رسد. یکی از ابعاد مورد نظر برای بررسی نرم‌افزارها، بحث ارزیابی کاربردپذیری آنها میباشد. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی کاربردپذیری نرم‌افزار ارائه خدمات سلامت در منزل (سی طب) با استفاده از روش ارزیابی اکتشافی انجام شد.
روش: پژوهش حاضر مطالعه ای مقطعی و کاربردی است. کاربردپذیری رابط کاربری نرم‌افزار ارائه خدمات سلامت در منزل (سی طب) که جهت ارائه خدمات پزشکی و درمانی در شهر کرمان مورد استفاده قرار می‌گیرد، با استفاده از چک لیست ارزیابی اکتشافی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این پژوهش ۳ نفر ارزیاب به طور مستقل رابط کاربری نرم‌افزار سی طب را مورد ارزیابی قرار دادند.
نتایج: در مجموع ۲۴۱ مشکل توسط سه ارزیاب شناسایی شد. پس از حذف موارد مشترک و سپس جمع‌بندی آنها، ۶۹ مشکل در لیست نهایی باقی ماند. بیشترین تعداد مشکلات شناسایی شده به ترتیب مربوط به مؤلفه شناسایی به جای یادآوری و مهارت‌ها و کمترین تعداد مشکلات مربوط به مؤلفه محرمانگی بود. همچنین بیشترین درجه شدت مشکلات شناسایی شده مربوط به مؤلفه آزادی عمل کاربر و تسلط بر سیستم بود.
نتیجه‌گیری: با وجود این که مشکلات شناسایی شده در نرم‌افزار سی طب از درجه شدت بالایی برخوردار نبودند؛ اما توجه به آنها در مراحل مختلف طراحی و پیاده‌سازی و رفع این مشکلات میتواند باعث تعامل بهتر کاربران و همچنین استفاده مؤثرتر از نرم‌افزار شود.
مصطفی لنگری زاده، هدا زاهدی، لیلا اله قلی،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: از آنجا که اندومتریوز یک بیماری مزمن است و نیاز به مراقبت طولانی مدت دارد افزایش آگاهی و آموزش به زنان ضروری به نظر می‌رسد. با توجه به پیشرفت‌های فناوری و راه‌های جدید ارتباطی، ارائه راهکاری جدید از ترکیب آموزش و فناوری، در پیشگیری و مدیریت این بیماری بسیار مهم است؛ لذا این پژوهش با هدف طراحی و ارزیابی یک برنامه کاربردی آموزشی برای زنان در معرض خطر اندومتریوز انجام شد.
روش: پژوهش حاضر از نوع توسعه‌ای-کاربردی بود و در دو مرحله اجرا گردید. در مرحله اول محتوای آموزشی مستخرج از متون توسط ۱۱ نفر از متخصصین زنان و زایمان و بهداشت باروری از نظر میزان ضرورت و اثربخشی تأیید شد. سپس برنامه طراحی و در اختیار ۴۰ نفر از زنان در سن باروری قرار گرفت و کاربردپذیری برنامه ارزیابی شد. تحلیل داده‌ها با آمار توصیفی شامل میانگین و انحراف معیار در محیط نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۲ انجام شد.
نتایج: محتوای آموزشی موردنیاز برنامه کاربردی آموزشی در پنج گروه ارائه و مورد تأیید متخصصین قرار گرفت. میانگین سنی زنان شرکت کننده در مطالعه حاضر (۱۱/۷۰ ± ۳۲/۳۵) بود. میانگین نمره کاربردپذیری برنامه ۸/۳۴ از مجموع ۹ امتیاز بود که نشان دهنده رضایت کاربران از برنامه در سطح «خوب» بود.
نتیجه‌گیری: آموزش زنان از طریق ابزارهای جدید رایج مانند تلفن همراه، میتواند نقش مهمی در افزایش آگاهی و تأثیر درمان آنها داشته باشد. بنابراین طراحی برنامه آموزشی مبتنی بر تلفن همراه در زمینه آموزش و آگاهی بخشی برای زنان در معرض خطر اندومتریوز میتواند مفید باشد.
فاطمه دیناری، محمدمهدی قائمی، عصمت مشعوف، خدیجه مولایی،
دوره ۹، شماره ۲ - ( ۶-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: افزایش استرس و اضطراب دانشجویان تأثیری منفی بر سلامت جسمی و روانی آنان داشته و میتواند مانع از عملکرد تحصیلی کارآمد آنها شود. برنامه‌های‌کاربردی خودمراقبتی می‌توانند به کنترل و کاهش اثرات اضطراب و افسردگی دانشجویان کمک کنند. هدف از این مطالعه تعیین الزامات لازم برای طراحی و توسعه یک برنامه‌های کاربردی خودمراقبتی جهت کنترل و کاهش استرس و اضطراب دانشجویان است.
روش: پژوهش حاضر یک مطالعه کاربردی است که با روش کمی-توصیفی در سال ۱۴۰۱ انجام شد. برای انجام این مطالعه، برای ۷۳ نفر از دانشجویان مرکز آموزش عالی علوم پزشکی وارستگان (استان خراسان رضوی، شهر مشهد) دعوت‌نامه برای همکاری ارسال شد. در نهایت ۳۸ نفر از دانشجویان بر اساس معیارهای ورود به مطالعه وارد شدند و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. داده‌ها با آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، درصد، فراوانی) با استفاده از نرم‌افزار SPSS ۲۴ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج: بر اساس نظرات دانشجویان از مجموع ۹۱ نیاز اطلاعاتی-آموزشی و قابلیت، ۶۷ مورد نیاز اطلاعاتی-آموزشی و ۲۵ مورد قابلیت با کسب میانگینی بزرگ‌تر و مساوی (۷۵%)۳/۷۵ برای طراحی برنامه کاربردی ضروری تلقی شدند. نیاز اطلاعاتی- آموزشی و قابلیت‌ها در هشت محور پروفایل کاربر، سوابق بالینی، سبک زندگی، مدیریت و کنترل بیماری، دستورالعمل آرامسازی، هشدارها و یادآورها، گزارشگیری و قابلیت‌های برنامه کاربردی دسته بندی شدند.
نتیجه‌گیری: شناسایی و تعیین الزامات مربوط به طراحی یک برنامه کاربردی خودمراقبتی از اصول اساسی توسعه یک برنامه کاربردی است که به واسطه دخالت دادن کاربران و کسب نظر آنها میتواند در میزان و تداوم استفاده این افراد از این قبیل برنامه‌های کاربردی نقش بسزایی داشته باشد. بنابراین، طراحان برنامه‌های‌کاربردی با استفاده از نیازها و قابلیت‌های موجود در مطالعه حاضر می‌توانند یک برنامه کاربردی خودمراقبتی سازمان‌یافته را برای کنترل و مدیریت استرس و اضطراب دانشجویان را طراحی کنند.
زهرا انوری سعدی، علی اصغر صفایی،
دوره ۹، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۱ )
چکیده
مقدمه: حوزه سلامت دارای الزامات منحصر به فردی چون امنیت و حریم خصوصی، قابلیت همکاری، اشتراک‌گذاری، انتقال و کنترل دسترسی میباشد. از طرفی مزیت‌های بلاکچین و مطابقت این مزیت‌ها با الزامات سلامت، سبب ترغیب محققان به بررسی روش‌های به کارگیری بلاکچین در سلامت شده است. این افزایش سریع تحقیقات پیرامون بلاکچین و سلامت، کاربردهای بسیاری ایجاد کرده است. با وجود پتانسیل بالای این فناوری برای به کارگیری در سلامت، هنوز چالش‌هایی وجود دارد که باید بررسی شود. در این مطالعه، مروری روایی بر کاربردها و چالشهای بلاکچین در صنعت سلامت ارائه شده است.
روش: در این مرور روایی، مطالعات انجام شده تا اکتبر ۲۰۲۲ موجود در پایگاه‌های PubMed، IEEE Xplore، Web of Science و Scopus جستجو و از ۲۵۴ مطالعه مرتبط، ۱۷۱ مقاله بر اساس عنوان شناسایی شد. پس از اعمال معیارهای ورود و خروج، در نهایت ۳۰ مطالعه برای بررسی انتخاب شد.
نتایج: براساس نتایج، ۱۰ کاربرد بلاکچین در سلامت عبارت‌اند از: اشتراک‌گذاری ایمن داده‌های سلامت، ایجاد پرونده پزشکی الکترونیکی، رهگیری سوابق پزشکی، رهگیری تجویز مواد افیونی، یادگیری عمیق، زنجیره تأمین دارو، کارآزمایی‌های بالینی، مدیریت پاندمی کووید-۱۹ و نظارت بیماران از راه دور. همچنین چالشهای بلاکچین در سلامت عبارت‌اند از: قابلیت همکاری، امنیت و حریم خصوصی، غیر قابل تغییر بودن، مقیاس‌‌پذیری، درگیری بیمار، شفافیت و محرمانه بودن.
نتیجه‌گیری: تطابق بین الزامات سلامت و ویژگی‌های بلاکچین، بستری مناسب برای به‌کارگیری این فناوری در سلامت ایجاد کرده است؛ با این وجود چالش‌هایی نیز در مسیر این کاربردها وجود دارد که باید حل شود.
